Spis treści
Wspólne normy pomiaru emisji – współpraca ISO i GHG Protocol
9 września 2025 r. ISO i GHG Protocol ogłosiły strategiczne partnerstwo, którego celem jest dostarczenie spójnego, współmarkowanego zestawu standardów rachunkowości gazów cieplarnianych. Inicjatywa ma zakończyć wieloletnią fragmentację praktyk i wytycznych, łącząc rodzinę ISO 1406x (w tym ISO 14064 na poziomie organizacji i ISO 14067 dla śladu wyrobu) z GHG Protocol Corporate Standard, Scope 2 i Scope 3. Media podkreślają, że to „nowa era” w raportowaniu emisji i krok do jednej globalnej „mowy” dla danych GHG.
Co faktycznie się zmienia?
Po pierwsze, wspólne słownictwo i zasady. ISO i GHG Protocol deklarują ujednolicenie definicji, podejść pomiarowych i wymogów prezentacji danych, tak aby wyniki były porównywalne między sektorami i jurysdykcjami. Dzięki temu zarówno firmy, audytorzy, jak i regulatorzy będą pracować na tym samym zestawie reguł. Zobacz komunikat ISO i zapowiedź GHG Protocol.
Po drugie, współmarkowane normy zamiast równoległych dokumentów. Harmonizacja obejmie poziom organizacji, wyrobów (PCF – Product Carbon Footprint) oraz projektów/aktywności redukcyjnych. Kluczowym priorytetem jest nowy wspólny standard produktowy (PCF); 27 października 2025 r. ogłoszono nabór ekspertów do wspólnej grupy roboczej. Szczegóły: ogłoszenie GHG Protocol o PCF.
Po trzecie, silniejsze „sklejenie” z weryfikacją. Partnerzy zapowiadają lepsze powiązanie rachunkowości (GHGP/ISO 14064/14067) z walidacją i weryfikacją zgodną z normami ISO (m.in. 14064-3, 14065/17029), co ma obniżyć koszty i podnieść wiarygodność raportów. Komunikat GHG Protocol.
Po czwarte, interoperacyjność danych w łańcuchach dostaw. Nowa norma PCF ma ułatwiać wymianę granularnych, zweryfikowanych danych między dostawcami i klientami (istotne np. dla CBAM i LCA), w spójności z takimi inicjatywami jak PACT – Partnership for Carbon Transparency i jej Metodyka PCF.
Dlaczego to ważne dla firm?
Zgodność z regulacjami i rynkiem kapitałowym. Ujednolicony zestaw zasad ma ułatwić raportowanie zgodne z CSRD/ESRS i ISSB, a inwestorom – porównywalną ocenę progresu „net-zero”. Przegląd wpływu i kontekstu: analiza Pathzero.
Koniec dublowania pracy. Zamiast wybierać między „ISO” a „GHGP”, organizacje będą mogły stosować jedno, współmarkowane podejście – od inwentaryzacji korporacyjnej po PCF i projekty. Potwierdzają to oficjalne zapowiedzi ISO i GHG Protocol oraz relacje branżowe (np. WSJ).
Lepsze Scope 3 dzięki danym produktowym. Dzięki PCF i standardom wymiany danych (np. PACT Standard V3) łatwiej będzie zastępować wskaźniki branżowe danymi pierwotnymi od dostawców, co poprawi dokładność i audytowalność ujawnień.
Harmonogram i priorytety (stan na 29.10.2025)
Partnerstwo ogłoszono 9 września 2025 r. – zob. komunikat GHG Protocol i informację ISO. We wrześniu opublikowano FAQ, a 27 października 2025 r. ruszył nabór ekspertów do prac nad wspólną normą PCF. Jednocześnie GHG Protocol prowadzi konsultacje dot. aktualizacji wytycznych Scope 2. Jednej „twardej” daty publikacji pełnego pakietu jeszcze nie ogłoszono – prace są ciągłe i modułowe.
Co robić teraz – plan dla organizacji
Zmapuj obecne podejścia i dane. Utwórz mapę zgodności GHGP ↔ ISO 14064/14067 (granice, hierarchia danych, metody alokacji, emisje biogeniczne). Odnieś się do komunikatów partnerów oraz FAQ, by zidentyfikować punkty wymagające doprecyzowania.
Priorytet: Scope 3 i poziom produktu. Zdecyduj, gdzie potrzebujesz danych pierwotnych PCF (np. CBAM, przetargi, oferty) i przygotuj dostawców do wymiany danych zgodnej z PACT oraz Metodyką PCF.
Weryfikowalność od pierwszego dnia. Zaprojektuj ścieżkę dowodową (kontrole wewnętrzne, repozytoria, logi zmian) pod assurance ISO (14064-3, 14065/17029), by skrócić i potanić audyt. Odwołaj się do zapowiedzi partnerów w kwestii wzmocnienia ekosystemu weryfikacji.
Połącz procesy z ujawnieniami. Zaprojektuj przepływy danych tak, by te same zbiory zasilały CSRD/ESRS, ISSB i potrzeby klientów. Kontekst inwestorski: analiza Pathzero.
Śledź prace nad PCF i Scope 2. Dodaj do planu monitorowanie call for experts PCF oraz konsultacji Scope 2 i przygotuj się na ewentualne dostosowania metodyczne (np. 24/7 matching energii).
Wspólna inicjatywa ISO i GHG Protocol to najpoważniejsza od lat próba ujednolicenia rachunkowości GHG – od poziomu organizacji, przez wyroby, po projekty redukcyjne. Dla firm oznacza to mniej dublowania pracy, wyższą porównywalność danych oraz łatwiejszą weryfikację. Równolegle prace nad wspólnym standardem PCF i ekosystemem wymiany danych (np. PACT) mają przyspieszyć dojrzewanie Scope 3. Kluczem będzie szybkie zmapowanie różnic i przygotowanie łańcucha dostaw na erę danych produktowych o jakości audytowej.
